Nadmiar witaminy D, a także niedobór tej substancji to stan niekorzystny dla organizmu, który wywołuje wiele nieprzyjemnych dolegliwości. Nadmiar witaminy D występuje rzadko, ale stan ten określany jest jako niebezpieczny i wymagający konsultacji lekarskiej. Co warto wiedzieć o witaminie D? spis treści 1. Rola witaminy D w organizmie 2. Dawkowanie witaminy D 3. Przyczyny nadmiaru witaminy D 4. Objawy nadmiaru witaminy D 5. Skutki nadmiaru witaminy D 6. Nadmiar witaminy D a zatrucie 7. Leczenie nadmiaru witaminy D rozwiń 1. Rola witaminy D w organizmie Istnieją dwa najpopularniejsze rodzaje witaminy D: Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czym jest ból?" witamina D3 (cholekalcyferol) - powstaje w skórze i jest obecna w pożywieniu, witamina D2 (ergokalcyfelor) - znajduje się wyłącznie w żywności, przede wszystkim w produktach pochodzenia roślinnego. Witamina D jest niezbędna do prawidłowej budowy kości i zębów, przemian wapnia, fosforu, a także regulacji ich stężenia. Dodatkowo wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego i warunkuje skuteczną obronę przed drobnoustrojami. Jest też obecna podczas produkcji i wydzielania insuliny, odpowiada za utrzymywanie właściwego poziomu glukozy w krwioobiegu. Witamina D oddziałuje również na kondycję skóry, odbudowę komórek i walkę ze stanami zapalnymi. Ma również wpływ na kondycję mięśni, a także działanie układu nerwowego. 2. Dawkowanie witaminy D do 6. miesiąca życia - 400 IU, 6-12. miesiąc życia - 400–600 IU, 1-18 lat - 600–1000 IU, powyżej 18. roku życia - 800–2000 IU, powyżej 65. roku życia - 800–2000 IU, kobiety w ciąży - 1500–2000 IU, kobiety karmiące - 1500–2000 IU, osoby otyłe - 1600–4000 IU. 3. Przyczyny nadmiaru witaminy D Przedawkowanie witaminy D występuje stosunkowo rzadko i nigdy nie jest spowodowane sposobem żywienia ani ilością godzin spędzonych na słońcu. Witamina pozyskana ze słońca jest gromadzona w tkance tłuszczowej i uwalnia się stopniowo nawet przez 2 miesiące. Rzeczywisty nadmiar może mieć miejsce, gdy pacjent będzie stosował suplementy w dawce czterokrotnie większej niż zalecana. Jest to niekorzystny stan, który wymaga konsultacji z lekarzem. Zbyt duże stężenie witaminy D prowadzi do powstawania szkodliwych nadtlenków w organizmie, gromadzenia wapnia w tętnicach, nerkach czy sercu. W efekcie istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia zaburzeń pracy serca i mózgu. Zobacz także: 4. Objawy nadmiaru witaminy D Witamina D jedynie w niewielkiej ilości jest usuwana z organizmu, ponieważ gromadzi się w wątrobie, mózgu, kościach i skórze. Nadmiar witaminy D powoduje dolegliwości, takie jak: nudności i wymioty, ból brzucha, złe samopoczucie, osłabienie, brak apetytu, biegunka, zaparcia, otępienie, nadmierne pragnienie, wzmożone oddawanie moczu, bóle głowy, bóle oczu, świąd skóry, nadmierna potliwość, metaliczny smak w ustach, zapalenie skóry, powiększona śledziona, powiększona wątroba, nadpobudliwość, drgawki. Nadmiar witaminy D nie jest korzystny dla organizmu, z tego względu należy stosować się do dawkowania rozpisanego na konkretnym preparacie, a najlepiej określić obecny poziom witaminy, a następnie omówić z lekarzem najlepszą dawkę i rodzaj suplementacji. 5. Skutki nadmiaru witaminy D Przewlekły nadmiar witaminy D prowadzi do zaburzeń pracy serca i mózgu, kamicy nerek i pęcherzyka żółciowego, a także gromadzenia się wapnia w tętnicach. Dodatkowo istnieje ryzyko wystąpienia deformacji płodu, a także chorób układu kostnego u noworodków. 6. Nadmiar witaminy D a zatrucie Nadmiar witaminy D, czyli hiperwitaminoza ma miejsce wtedy, gdy jej stężenie przekacza 50-60 ng/ml. Toksyczne działanie witaminy D to sytuacja, gdy jej poziom jest wyższy 100 ng/ml i dodatkowo obserwuje się hiperkalcemię oraz hiperkalciurię. Zatrucie witaminą D jest bardzo niebezpiecznym stanem, który przekłada się na problemy z nerkami, żołądkiem, jelitami, układem krążenia oraz nerwowo-mięśniowym. 7. Leczenie nadmiaru witaminy D Zbyt wysoki poziom witaminy D wymaga częstego nawadniania mieszaniną z solą fizjologiczną oraz zażywania furosemidu. Kolejnym krokiem jest wprowadzenie środków, które redukują nadmierną funkcję osteoklastów, np. kalcytoninę. Dozwolone jest również zastosowanie glikokortykoidów i bisfosfonianów, które wpływają na uwalnianie i wchłanianie wapnia. W skrajnych przypadkach konieczne jest wykonanie hemodializy. Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki. polecamyWitamina D3, zwana również "słoneczną witaminą", jest bardzo potrzebna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Najlepszym jej źródłem jest światło słoneczne. A co, jeśli tak jak w okresie jesiennym czy zimowym tego słońca jest niewiele?
Alergie mogą być powodowane przez pyłki, kurz, pokarmy czy substancje chemiczne. Mało kto jednak zwraca uwagę na towarzyszące nam codziennie promienie słoneczne. Czym jest alergia na słońce i jak się objawia? Uczulenie na słońce, czy jest możliwe? Lato, oprócz codziennej rutyny, to również czas wakacji i beztroskiego wypoczynku. Słońce korzystnie wpływa na nastrój i samopoczucie oraz stanowi niezbędny element prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Dzieje się tak ze względu na udział promieni słonecznych w tworzeniu witaminy D3. Wykazuje ona działanie wspomagające odporność, odgrywa ważną rolę w regulacji gospodarki mineralnej oraz działa przeciwnowotworowo [1, 2]. Zdarza się jednak, że ekspozycja na słońce może mieć niekorzystny wpływ na organizm i wywoływać wiele objawów niepożądanych. Promieniowanie słoneczne złożone jest z różnego rodzaju fal, wśród których szczególne znaczenie ma promieniowanie UVA. Jego nasilenie jest niezależne od pory roku i pogody. Dodatkowo przenika przez szyby, dlatego światłoczułe, niepożądane reakcje również mogą wystąpić w zamkniętym pomieszczeniu lub podczas jazdy samochodem [3]. Reakcje alergiczne, do których dochodzi w wyniku działania promieniowania słonecznego, noszą miano odczynów fotoalergicznych. Z udziałem światła dochodzi do przekształcenia nieaktywnej substancji w gotowy alergen, który może wywołać uczulenie na słońce. Samo promieniowanie słoneczne to jednak za mało, żeby doszło do tego typu reakcji. Niezbędny jest jeszcze dodatkowy czynnik, który uwrażliwia skórę na działanie światła. Są nimi niektóre rośliny, leki oraz składniki kosmetyków [2, 4]. Rośliny o właściwościach fotouczulających Na szczególną uwagę zasługują rośliny z rodziny astrowatych (łac. Compositae), a dokładniej ich elementy używane w różnego rodzaju herbatach, kremach i maściach, które bez problemu możemy kupić w aptekach. Zaliczamy do nich, m. in. koszyczek arniki (Arnika górska), ziele nawłoci (Nawłoć pospolita), koszyczek rumianku (Rumianek pospolity), kwiat nagietka (Nagietek lekarski) oraz ziele krwawnika (Krwawnik pospolity). Wszystkie wymienione surowce roślinne zawierają substancje prozdrowotne, które jednocześnie, przy kontakcie ze słońcem, mogą wywołać uczulenie. Innymi, szeroko stosowanymi roślinami o znanych właściwościach fotouczulających są dziurawiec, ruta, bodziszek, arycdzięgiel, lubczyk i skrzyp [2]. Fotouczulające leki Do leków najczęściej wywołujących objawy alergii na słońce zaliczamy substancje z grupy: sulfonamidów – leki dostępne wyłącznie na receptę, stosowane w różnego rodzaju zakażeniach bakteryjnych, niesteroidowych leków przeciwzapalnych – wśród których znajdziemy leki dostępne zarówno bez recepty, jak ibuprofen i ketoprofen oraz te na receptę (np. piroksykam), pochodnych fenotiazyny – stosowane są w leczeniu niektórych schorzeń psychiatrycznych, niektóre leki moczopędne – hydroksychlorotiazyd [4, 5]. Co z kosmetykami i alergią na słońce? Chętnie używane kosmetyki również mogą być zagrożeniem podczas kontaktu ze światłem. Co zatem może nas alergizować w kosmetykach oprócz zawartych w nich substancji roślinnych? Paradoksalnie uczulenie na słońce mogą wywoływać filtry przeciwsłoneczne stosowane w kremach do opalania oraz kremach pielęgnacyjnych. Filtry dzielą się na dwie kategorie: pierwsze pochłaniają promieniowanie słoneczne, drugie je odbijają. Do grupy pierwszej należą dibenzoylmetany, benzofenony, pochodne kwasu PABA i cynamoniany. Ze względu na zdolność pochłaniania promieniowania słonecznego to właśnie te składniki filtrów przeciwsłonecznych w głównej mierze są odpowiedzialne za powstawanie objawów alergii na słońce. Dlatego osoby uczulone powinny zwracać szczególną uwagę na skład kupowanego kosmetyku. Inną grupą związków mogących wywoływać uczulenia na słońce są środki zapachowe stosowane w kosmetykach i perfumach. Należą do nich aldehyd cynamonowy i piżmo ambretowe [4]. Co zrobić, gdy podejrzewamy uczulenie na słońce? Załóżmy, że po plażowaniu wystąpiły u nas objawy alergii na słońce w postaci czerwonych plam (ognisk rumieniowych), świądu, pieczenia lub pęcherzy, które są dodatkowo obecne również w miejscach nie wystawionych na działanie promieni słonecznych. W takiej sytuacji wskazane jest czasowe odstawienie potencjalnego alergenu i niezwłoczna konsultacja z lekarzem. Wizyta u specjalisty pozwoli na wykluczenie lub potwierdzenie alergii na słońce. Lekarz wskaże również dalszy sposób postępowania, który uchroni nas przed wystąpieniem uczulenia w przyszłości. Może zalecić np. podanie leku w innej formie, jeśli to właśnie on, w połączeniu z promieniowaniem słonecznym, wywołał uczulenie [3]. Redakcja [1] J. Sieniawska et al. Wakacyjna ekspozycja na słońce zwiększa stężenie witaminy D oraz dimerów tymidynowych u dzieci przebywających na obozie. Forum Dermatologicum, 2, 73-80, 2016 [2] A. Nikiel. Przegląd surowców roślinnych o działaniu fotouczulającym i fototoksycznym. Kosmetologia Estetyczna, 3,6, 2017 [3] [dostęp [4] M. Kieć- Świerczyńska, B. Kręcisz. Choroby skóry wywołane nadwrażliwością na światło. Medycyna Pracy, 52, 5, 383- 387, 2001 [5] [dostęp
Choroby autoimunologiczne a uczulenie na słońce – czy to ma związek? dr n. med. Magdalena Popko: Tak bardzo duży, na przykład w toczniu rumieniowym zmiany skórne w postaci rumienia motyla występującego na twarzy ulegają nasileniu pod wpływem narażenia na działanie promieni słonecznych. Rozmawiała: Małgorzata Maksjan. fot.Wysypka od słońca – o czym świadczy? Przyczyny, objawy, leczenie Opublikowano: 07:59 Wysypka od słońca najczęściej jest sygnałem… uczulenia na słońce, czyli fotodermatozy idiopatycznej. Wynika z nadwrażliwości skóry na promieniowanie UV i pojawia się jedynie na tych obszarach, które narażone są na jego działanie. Nie jest ona równoznaczna z oparzeniem słonecznym, które jest naturalną reakcją skóry na dużą ilość promieni. Wysypka od słońca – objawyWysypka od słońca – przyczynyWysypka od słońca – leczenie Wysypka na słońce jest reakcją patologiczną i występuje wtedy, gdy u zdrowej osoby ta sama dawka promieniowania UV nie wywołuje żadnych szkód. Czasem można zaobserwować wysypkę od słońca u dziecka – niektóre fotodermatozy powstają już w wieku kilku lat. W przypadku uczulenia na słońce głównym objawem jest wysypka. Jak się jednak okazuje, nie u każdego wygląda ona tak samo, ponieważ wynikać może z różnych typów fotodermatozy: pokrzywki słonecznej, wielopostaciowych osutków świetlnych, wyprysków fotoalergicznych czy też wyprysków fototoksycznych. Pokrzywka słoneczna Kiedy na skórze pojawia swędząca wysypka od słońca, może być to sygnał pokrzywki słonecznej, która objawia się czerwonymi plamami na skórze oraz pęcherzami. Rumieniowe, piekące zmiany widoczne są już kilka minut po wyjściu na słońce, później pojawiają się natomiast bąble. Pokrzywka może się uaktywniać również w te dni, kiedy słońca nie widać zza chmur, ale kiedy działa promieniowanie UVA. Zobacz także: Pokrzywka alergiczna – jak ją leczyć? W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję: Odporność, Beauty Naturell Cynk Organiczny + C, 100 tabletek 12,99 zł Odporność Estabiom Junior, Suplement diety, 20 kapsułek 28,39 zł Odporność Naturell Immuno Hot, 10 saszetek 14,29 zł Odporność Naturell Omega-3 500 mg, 240 kaps. 30,00 zł Odporność, Good Aging, Energia, Mama, Beauty Wimin Zestaw z myślą o dziecku, 30 saszetek 139,00 zł Wielopostaciowe osutki świetlne Wielopostaciowe osutki świetlne to kolejny rodzaj zmian, który powstaje w wyniku promieniowania UV. Można je podzielić na dwie odmiany: świerzbiączkę letnią oraz opryszczki ospówkowate (opryszczki letnie). Świerzbiączka letnia to odmiana, która może się objawić pod postacią: rumienia, pęcherzyków czy też grudek, którym towarzyszy świąd. Zmiany pojawiają się pod wpływem promieni widma słonecznego Można je zauważyć na obszarach, które były wyeksponowane na słońce kilka lub nawet kilkadziesiąt godzin wcześniej. Kiedy pojawia się wysypka od słońca u dziecka, być może właśnie to jest świerzbiączka – rozpoczyna się ona już we wczesnym dzieciństwie lub w wieku nastoletnim. Opryszczki ospówkowate objawiają się najczęściej wykwitami pęcherzykowymi i pęcherzowymi. Czasem ulegają one wtórnemu zakażeniu, w wyniku czego dochodzi do powstawania małych blizn. Zdarza się, że wraz z opryszczkami pojawia się gorączka oraz zapalenie spojówek lub rogówki. Ta odmiana choroby również może pojawić się już w dzieciństwie, a następnie powracać w okresie wiosennym. Wypryski fotoalergiczne Wypryski fotoalergiczne są efektem mechanizmu obronnego układu immunologicznego. Powstają w wyniku kontaktu promieni słonecznych z niektórymi, stosowanymi lekami lub innymi preparatami. W wyniku tego dany środek przekształca się w inną substancję, która okazuje się być alergenem dla skóry – wówczas pojawiają się na niej grudki lub bąble. Zobacz także: Uczulenie na słońce – jak się przed nim skutecznie chronić? Wypryski fototoksyczne Wypryski fototoksyczne objawiają się pod postacią rumieni, obrzęków, pęcherzy. Tego rodzaju zmiany występują następują bardzo szybko po ekspozycji na światło – maksymalnie do kilku godzin. Zdarza się, że w niektórych przypadkach, oprócz wymienionych objawów, utrzymują się także długotrwałe przebarwienia. Na wystąpienie wyprysków wpływają perfumy (zwłaszcza te piżmowe), zioła oraz niektóre leki. Wysypka od słońca – przyczyny Głównym czynnikiem, który wpływa na pojawienie się wysypki od słońca, jest nadwrażliwość skóry. Sama alergia na słońce może pojawić się z przyczyn samoistnych. Czasem jest jednak efektem przyjmowania substancji, które w nieodpowiedni sposób zachowują się pod wpływem promieni UV. Kiedy wystawi się skórę na słońce w trakcie stosowania niektórych preparatów, może dojść do stanów zapalnych. Nadwrażliwość na słońce zwiększają również niektóre lekarstwa i zioła. Przyczynić się do tego mogą leki: przeciwbólowe, przeciwcukrzycowe, bakteriobójcze, przeciwgrzybicze, hormonalne, moczopędne, przeciwpasożytnicze, przeciwnadciśnieniowe i krążeniowe, stosowane w leczeniu alergii, uspokajające i neurologiczne, psychotropowe, antybiotyki. Zobacz także: Tych leków unikaj, gdy świeci słońce. Przyczyną wysypki po wyjściu na słońce może być również dziurawiec i aspiryna. Aby nie doszło do fotodermatozy, nie jest wskazane wystawianie skóry na słońce po zabiegach kosmetycznych, np. mikrodermabrazji czy peelingach chemicznych – wówczas nie wolno się także opalać. Nadwrażliwość potęgują zawarte w kosmetykach związki chemiczne, a przede wszystkim te w dezodorantach oraz perfumach (głównie w tych, w których składzie jest piżmo i kurkuma). Dlatego też w upalne dni lepiej nie rozprowadzać ich na szyi oraz dekolcie – jest to o tyle niebezpieczne, że w skutek promieniowania UV mogą pojawić się na tych obszarach ciemne plamy. Czasem przyczyną wysypki mogą być także składniki kosmetyków z retinolem oraz niektórych filtrów słonecznych. Wysypka od słońca – leczenie Aby zdiagnozować problem związany ze zmianami skórnymi powstałymi w wyniku ekspozycji na słońce, wykonuje się testy płatkowe. Osoby, u których pojawia się wysypka, powinny unikać opalania oraz ekspozycji na promieniowanie UV. Powinny również stosować kremy z filtrami (blokery) oraz pozostawać w stałym kontakcie z dermatologiem. Na zmiany skórne związane z wypryskami fotoalergicznymi należy stosować leki przeciwhistaminowe. Jeśli chodzi o wielopostaciowe osutki świetlne, mogą być potrzebne dodatkowo leki antymalaryczne oraz fotochemioterapia. Najpewniej konieczne będą również maści łagodzące świąd. Wypryski fototoksyczne powinny z kolei zniknąć same po wyeliminowaniu czynnika, który je wywołuje. Zobacz także: Krem z filtrem UV – smaruj się starannie! Należy pamiętać, że nawet jeśli plamy i krosty już nikną, mogą jeszcze powrócić, dlatego należy ograniczać kontakt ze słońcem. Ważna jest również sama profilaktyka i pielęgnacja: osoby z alergią na słońce powinny stosować kremy nawilżające i natłuszczające. Wskazane jest także przyjmowanie beta-karotenu oraz selenu. Źródła: Zobacz także Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Natalia Suchocka Zobacz profil Podoba Ci się ten artykuł? Powiązane tematy: Polecamy . 635 48 583 272 425 78 583 56